Johannes Vermeer: mysterieuze meester

Johannes Vermeer: mysterieuze meester
Johannes Vermeer leefde in de Gouden Eeuw, ook al waren zijn onderwerpen vaak alledaags wordt hij gezien als een van de beste Nederlandse schilders ooit.

Vermeer van Delft

Johannes Vermeer is samen met Rembrandt de beroemdste schilder uit de Gouden Eeuw. Vermeer werd rond 31 oktober in Delft geboren. Zijn vader was wever en kunsthandelaar. Over zijn opleiding tot schilder is veel onduidelijk en vaak gebruikt men indirecte bewijzen om vroege invloeden te verklaren. Net als zijn vader (en als Rembrandt) zou Vermeer in kunst handelen al was duidelijk dat hij zichzelf in de eerste plaats als schilder zag. Het rampjaar 1672 was van grote invloed op Vermeer. De kunsthandel zou instorten en het werd voor Vermeer, die vooral in opdracht schilderde, steeds moeilijker om werk te verkopen. Na een sombere periode stortte de schilder in december 1675 om onduidelijke redenen in en zou snel daarna overlijden.

Beroemde werken

Vermeer kende in zijn loopbaan naar alle waarschijnlijk geen grote productie. Men denkt dat hij in totaal 45 schilderijen maakte. Daarvan zijn er 35 bewaard gebleven. Lange tijd was Vermeer na zijn dood redelijk onbekend en dreigde hij zelfs even vergeten te worden. In de 19de eeuw werd Vermeer herondekt en onstond er vanuit Frankrijk zelfs een soort Vermeer-hype. Inmiddels wordt Vermeer als een echte Hollandse Meester beschouwd. Het Melkmeisje is waarschijnlijk zijn meest beroemde werk. Het hangt prominent in het Rijksmuseum in dezelfde ruimte als bijvoorbeeld De Nachtwacht. Vermeer maakte in het begin van zijn carrière nog wel religieuze afbeeldingen maar uiteindelijk zou hij zich richten op alledaagse taferelen en portretten van gewone mensen. In het Rijksmuseum hangt ook Het Straatje dat een blik gunt op een rij ogenschijnlijk gewone huizen in Delft. Een ander populair schilderij van Vermeer is Meisje met de parel, dat vroeger Meisje met de tulband heette. Dit topstuk hangt in het Haagse Mauritshuis. Natuurlijk is er sinds het schilderij aan populariteit won veel gespeculeerd over de identiteit van dit anonieme meisje dat de toeschouwer aankijkt.

Van Gogh over Vermeer

Van Gogh kende het werk van Vermeer die hij in brieven steevast Vermeer van Delft noemde. Rembrandt was voor Van Gogh de meester maar Vermeer stond ook bij hem in hoog aanzien. Van Gogh was gefascineerd door het kleurgebruik van Vermeer, een combinatie van blauw, citroengeel, parelgrijs, wit en zwart, die hij zeer karakteristiek vond voor de schilder. In een van zijn brieven aan zijn broer Theo zou hij de blauwe lucht en zon in Arles omschrijven alsof ze uit een schilderij van Vermeer kwamen. Om meteen te vervolgen met de woorden dat hij niet zo mooi kan schilderen.