Vincent van Gogh op de foto, je zult de wereldberoemde schilder zelden op deze manier zien, wat is hiervan de reden en welke foto’s bestaan er van hem?
Een nieuwe techniek
In de tijd dat Vincent van Gogh leefde (1853 – 1890) was de fotografie in opkomst. In de eerste helft van de negentiende eeuw waren de eerste fototechnieken ontwikkeld. Voor schilders leek de uitvinding een groot probleem te vormen, want wie kon net zo scherp schilderen als een machine? Van Gogh was niet gecharmeerd van de nieuwe uitvinding. Hij vond foto’s iets doods en machinaals hebben al schijnt hij in Arles voorzichtig van mening te zijn veranderd. Toch kan fotografie, in die tijd nog zwart-wit, weinig aantrekkelijk zijn geweest voor een schilder die wereldberoemd is geworden vanwege zijn kleurgebruik.
Jeugdportretten
Dat Van Gogh als kunstenaar moeite had met fotografie wordt vaak als verklaring gezien voor het feit dat hij zelf niet graag werd gefotografeerd. In de EO-serie Van Gogh; een huis voor Vincent zit een scène waarin een vrolijke Van Gogh met de baby van zijn broer Theo op de arm wordt gefotografeerd. Waarschijnlijk heeft dit nooit plaatsgevonden en er is zeker geen bewijs van blijven bestaan. Er bestaan wel twee portretfoto’s van de jonge Van Gogh uit de tijd dat hij waarschijnlijk nog geen uitgesproken mening had geformuleerd over fotografie. De eerste foto dateert uit 1866 toen Van Gogh dertien jaar oud was. Een later foto is in 1871 of 1872 genomen toen Vincent bij de kunsthandel Goupiel & Cie in Den Haag werkte.
Latere foto’s?
Om de zoveel tijd verschijnt er weer een nieuwsbericht waarin staat dat dit keer echt een nieuwe foto is ontdekt waarop de volwassen Vincent van Gogh is te herkennen. Zo werd onlangs een foto ontdekt waarop Van Gogh te zien zou zijn tussen allerlei andere schilders. De foto is genomen in de tijd dat Van Gogh inderdaad in Parijs woonde. De Italiaanse kunsthistoricus Antonio de Robertis die Van Gogh had geïdentificeerd haalde er even het wereldnieuws mee. Toch is een foto van Vincent van Gogh pas authentiek als het Vincent van Gogh Museum zijn goedkeuring heeft gegeven. Net als in de meeste voorgaande gevallen waren de kenners van het museum niet overtuigd. Volgens het museum bestaat er wel een foto waarop een volwassen Van Gogh is te zien. Samen met de schilder Émile Bernard zit Van Gogh in Asnières aan de Seine, waarschijnlijk in het jaar 1886. Bijna pesterig is Van Gogh alleen op de rug te zien.