Vincent van Goghs Amandelbloesem is een subtiel schilderij uit de late periode van de schilder en laat duidelijk de invloed van de Japanse kunst zien.
Schilderijen van bloemen
Vincent van Gogh schilderde graag bloemen. Soms waren de bloemen onderdeel van landschappen zoals Veld met irissen bij Arles (1888). De bloemenschilderijen van Van Gogh behoren tot zijn meest geliefde en bekendste werken. Bijna iedereen denkt bij Van Gogh al snel aan zijn Zonnebloemen waarvan hij twee series maakte (een in Parijs en de andere in Arles.) Ook Irissen (1889), dat waarschijnlijk als een studie was bedoeld, is een beroemd bloemenschilderij van de Nederlandse kunstenaar en zou een tijdlang het duurste schilderij aller tijden zijn. Amandelbloesem is een van Van Goghs schilderijen die het meest wordt gebruikt in reproducties. Niet alleen op de traditionele kaarten en posters. Vanwege zijn eenvoudige compositie is het schilderij een populair ontwerp voor behang geworden, al zal menig kunstliefhebber gruwen van dat idee. Amandelbloesem is ook verwerkt in jurken en tassen.
Een cadeau
Ergens in februari 1890 schilderde Van Gogh Amandelbloesem. Hij deed dit in Saint-Rémy-de-Provence en gebruikte hiervoor olieverf. In tegenstelling tot Irissen was Amandelbloesem geen studie, Van Gogh zou het voltooide schilderij cadeau doen aan zijn broer Theo en diens vrouw Jo die net een kind hadden gekregen (vernoemd naar zijn oom.) Het schilderij heeft een afmeting van 73,3 bij 92,4 centimeter en is te vinden in het Vincent van Gogh Museum. Totdat het museum werd gebouwd was Amandelbloesem vanwege het persoonlijke karakter altijd in het bezit van de familie Van Gogh.
Japanse invloed
Van Gogh was al vroeg in zijn schilderscarrière onder de indruk geraakt van de Japanse kunst. Zo verzamelde hij met name in Parijs houtblokken waarmee op traditionele wijze prenten werden gedrukt. Van Gogh was onder de indruk van het kleurgebruik van de Japanse prentenmakers. Ook de eenvoud van composities konden op zijn goedkeuring rekenen. Op Amandelbloesem is deze invloed duidelijk terug te zien. De opzet is eenvoudig: bloeiende takken van de amandelboom zijn afgebeeld tegen een blauwe lucht. Ook de aandacht waarmee de bloemen worden geschilderd is zeer Japans aangezien de natuur een traditioneel onderwerp is binnen de Aziatische kunst. De bloeiende amandelbloesem is bijvoorbeeld terug te vinden op de kleurenhoutsnede Drie schoonheden van Utagawa Kunisada dat ook in het Van Gogh Museum is te zien.