Vincent van Goghs jeugd speelde zich af in Brabant waar hij onopvallende kinderjaren beleefde en nog geen blijk gaf een groot artiest te zullen worden.
Oudste kind
Vincent van Gogh werd op 30 maart 1853 geboren in het Brabantse dorp Zundert. Zijn vader Theodorus was een protestantse predikant, wat vrij uitzonderlijk was in het voornamelijk katholieke Brabant. Vincent was het oudste kind van een gezin dat zou bestaan uit drie zussen en twee broers. Vreemd genoeg hadden zijn ouders het jaar voor zijn geboorte een doodgeboren kind gekregen dat ze ook Vincent noemden. Als kind was Vincent in zichzelf gekeerd. De familie ging vaak uit wandelen in de buurt van Zundert. Dit wordt vaak gezien als het begin van een levenslange fascinatie met de natuur. Van Gogh zou later in zijn leven een hekel krijgen aan gefotografeerd worden. Een van de weinige portretfoto’s die van hem bestaan werd op 13-jarige leeftijd genomen. Het geboortehuis werd in 1903 gesloopt. Op dezelfde plek staat nu het Van GoghHuis met een tuin die is ingericht zoals in zijn jeugd.
Schooltijd
De jonge Van Gogh kende een grillige schoolcarrière. Toen hij acht jaar oud werd ging hij naar de dorpsschool. Om onduidelijke redenen werd Vincent hier een jaar later weer vanaf gehaald. Hierna kreeg hij thuisonderwijs. Op 13-jarige leeftijd werd Vincent ingeschreven op een kostschool in Zevenbergen. Na twee jaar werd hij toegelaten op het Koninklijk HBS Willem II in Tilburg. Van Gogh had in Zevenbergen goede cijfers gehaald en ook op het HBS leek hij een voorbeeldige leerling met een gemiddeld cijfer van 7,36. Toch werd hij halverwege het tweede jaar van school gehaald waarschijnlijk omdat zijn ouders het verblijf in Tilburg niet meer konden betalen. Van Gogh was op school goed in taal maar liet niet blijken dat hij over bovengemiddeld artistiek talent beschikte.
Eerste baan
De schoolloopbaan van Van Gogh werd vroegtijdig beëindigd wat betekende dat hij moest gaan werken. Op zijn zestiende gaat Van Gogh aan de slag als leerjongen in de Haagse kunsthandel Goupil & Cie die door zijn oom Cent (een afkorting van Vincent) was opgericht. De kunsthandel was internationaal van opzet waardoor zijn broer Theo al snel in het Brusselse filiaal terechtkwam. Vincent zou in 1873 overgeplaatst worden naar Londen en later Parijs waar hij in musea zijn eerste inspiratie zou opdoen.